Podlasie w pigułce. Indywidualna wycieczka rowerowa szlakiem Green Velo
Wycieczka indywidualna
Kategoria: wycieczka rowerowa
Czas trwania: 8 dni
Oferta: 2024
Wyżywienie: śniadania, obiadokolacja w 6. i 7. dniu wycieczki
Noclegi: hotele i pensjonaty, pokoje z łazienką
Poziom trudności: łatwa
Łączna ilość km do przejechania: do 380 km
Cena: od 2750 zł
Podlasie to wciąż stosunkowo nieodkryty cel turystyczny, pełen nieskazitelnej przyrody, malowniczych i sielskich krajobrazów oraz urokliwych miejscowości wielokulturowy region, tzw. „Brama na Wschód”. Oferuje aż cztery parki narodowe: Białowieski – wpisany na listę UNESCO, Biebrzański, Narwiański oraz Wigierski. Jadąc wyznaczonym szlakiem rowerowym mijamy cerkwie, synagogi, drewniane kościółki i zapadające się w ziemię chatki o rzeźbionych okiennicach, kurhany Jaćwingów, słyszymy plusk ryb w Narwi, widzimy wyskakującego nagle z krzaków łosia, mgły ścielące się nad nadbiebrzańskimi łąkami, dzikie ostępy puszczy Knyszyńskiej, majestatycznego żubra wychodzącego dostojnie z białowieskich lasów. Wieczorem możemy oglądać Drogę Mleczną biegnąca milionem gwiazd po niebie, a przy stole rozkoszujemy się smakiem pierekaczewnika, kiszki ziemniaczanej i sękacza – takie jest Podlasie, magicznie różnorodne.
Podczas wycieczki rowerowej odwiedzimy najważniejsze przyrodniczo i kulturowo miejsca Podlasia, znajdujące się na liście „must see”, każdego kto odwiedza nasz region. Trasa rowerowa ze względu na łagodne ukształtowanie terenu nadaje się dla każdego, kto chce doświadczyć zwiedzania regionu aktywnie na rowerze.
- Miejsca, które odwiedzimy
- Trasa rowerowa
- Opis trasy rowerowej
- Świadczenia i ceny
- Terminy
- Informacje organizacyjne
Białystok
Białystok, stolica województwa miasto na styku kultur, serce Podlasia. Ważny ośrodek kulturalny, akademicki i turystyczny w północno-wschodniej Polsce. Tutaj urodził się twórca Esperanto, Ludwik Zamenhof, Albert Sabin – twórca szczepionki na polio, czy laureat Oscara, Tomasz Bagiński. W mieście odwiedzimy m.in. barokowy zespół pałacowo-ogrodowy Branickich, z doskonale zachowanym XVIII-wiecznym Pałacem Branickich, zwanym Wersalem Północy, późnorenesansowy Stary Kościół Farny, cerkiew Świętego Mikołaja, Bazylikę Św. Rocha, czy rozległy miejski rynek z centralnie położonym późnobarokowym ratuszem.
Tykocin
Tykocin to nie tylko miejscowość o długiej i ciekawej historii, królewska rezydencja Zygmunta Augusta, jedno z najważniejszych centrów żydowskiej kultury w czasach I Rzeczypospolitej, ale także wyjątkowa przyrodniczo okolica. Już samo położenie Tykocina, na lewym brzegu Narwi wskazuje na bogate w faunę i florę tereny. Zlokalizowany w pobliżu trzech wielkich kompleksów przyrodniczych – Narwiańskiego Parku Narodowego, Biebrzańskiego Parku Narodowego oraz Puszczy Knyszyńskiej jest miejscowością przecinającą wiele szlaków turystycznych – rowerowych i pieszych. Na szczególną uwagę zasługuje Kościół p.w. Trójcy Świętej, Wielka oraz Mała Synagoga, rynek i położony obok Alumnat oraz zamek w Tykocinie. Wszystko to zobaczymy podczas zaplanowanego zwiedzania miasta.
Biebrzański Park Narodowy
Biebrzański Park Narodowy jest największym, najdłuższym oraz najdzikszym parkiem narodowym w Polsce, został założony stosunkowo niedawno, bo dopiero w 1993 r. Sercem parku jest 160-kilometrowa rzeka Biebrza, która rozlewa się na ogromne połacie rezerwatu. W efekcie rozlewiska Biebrzy, mokradła i bagna są niebywale trudnymi terenami, częstoniemożliwymi do przejścia suchą nogą. Bagienne warunki to naturalny dom dla ok. 270 gatunków ptaków wodno-błotnistych i 50 gatunków ssaków. Tutaj znajduje się również największa ostoja łosia w całej Polsce. W czasie rowerowej podróży istnieje spore prawdopodobieństwo niezapowiedzianego spotkania z tym przechodzącym przez drogę ssakiem.
Supraśl
Uzdrowiskowe miasteczko z ponad 500-letnią historią. Supraśl posiada potwierdzony naukowo mikroklimat, zdrowe powietrze nasycone olejkami eterycznymi pochodzącymi z drzew iglastych Puszczy Knyszyńskiej, a także borowiny zlokalizowane pod wsią Sokołdą. Polecamy spacer po miasteczku, wzdłuż zalewu na rzece Supraśl oraz odwiedzenie supraskiego Muzeum Ikon, mieszczącego się w prawosławnym Pałacu Archimandrytów.
Kruszyniany
Kruszyniany to najbardziej znana tatarska wieś w Polsce. Słynie w pięknej przyrody, wybornej kuchni i wyjątkowych zabytków. Pobyt tu dostarcza okazji do spróbowania niezwykłej kuchni tatarskiej, np. kołdunów, pierekaczewników, trybuszoków. Po największej atrakcji miejscowości, Meczecie i zabytkowym cmentarzu, oprowadzi nas miejscowy przewodnik.
Puszcza Białowieska
W 1979 r polska część Puszczy Białowieskiej została wpisana na światową listę UNESCO. Prastary las, serce puszczy to jedno z ostatnich miejsc, w których można zobaczyć na własne oczy ekosystem pierwotnego lasu nizinnego. W Puszczy Białowieskiej żyją żubry, a poza nimi 50 gatunków ssaków, około 200. gatunków ptaków i 1000 gatunków owadów. Najstarsze z dębów, rosnących w Puszczy Białowieskiej pamiętają króla Władysława Jagiełłę. Białowieskie dęby są rekordzistami w wysokości i szerokości pni, co w minionych wiekach czyniło je pożądanym towarem eksportowym, z których powstawały np. maszty statków na oceanach całego świata.
Krótkie podsumowanie trasy rowerowej:
Dzień 1. Przyjazd do Białegostoku
Dzień 2. Białystok – Narwiański Park Narodowy: Kruszewo – Śliwno – przeprawa kładką do Waniewa – Tykocin
Dzień 3. Tykocin – Kiermusy – Biebrzański Park Narodowy: Carska droga – Twierdza Osowiec – Goniądz
Dzień 4. Goniądz – Czarna Białostocka – Budzisk –Supraśl
Dzień 5. Supraśl – Krynki – Kruszyniany
Dzień 6. Kruszyniany – Bondary – Zalew Siemianówka – Narewka – Białowieża
Dzień 7. Białowieża – Topiło lub Kamieniuki – Białowieża
Dzień 8. Białowieża – Hajnówka – pociąg do Białegostoku lub bezpośredni pociąg do Warszawy
możliwość wydłużenia wycieczki:
Dzień 8. Białowieża – Narewka –Trześcianka
Dzień 9. Trześcianka – Puchły – Soce – Zabłudów -Białystok
Dzień 10. Białystok wyjazd
Dzień 1. Białystok
Przyjazd w piątek do Białegostoku we własnym zakresie – samochodem, pociągiem lub autobusem (dużo połączeń z Warszawy). O ustalonej wcześniej godzinie spotkanie z przedstawicielem naszej firmy, który przekaże Państwu rowery oraz pozostałe niezbędne informacje. Później w umówionym miejscu spotkanie z przewodnikiem. Wraz z przewodnikiem poznamy historię miasta oraz odwiedzimy jego najważniejsze miejsca m.in. barokowy zespół pałacowo-ogrodowy Branickich, z doskonale zachowanym Pałacem Branickich, zwanym Wersalem Północy, późnorenesansowy Stary Kościół Farny, cerkiew Świętego Ducha, Bazylikę Św. Rocha, rozległy miejski rynek z centralnie położonym późnobarokowym ratuszem. Nocleg w jednym z hoteli w Białymstoku.
Zawarte w cenie: zwiedzanie Białegostoku z przewodnikiem
Dzień 2. Białystok – Narwiański Park Narodowy: Kruszewo – Śliwno – Waniewo – Kurowo – Tykocin
Dystans: ok. 55 km
Przewyższenia: 131 m – 149 m
Po śniadaniu zostawiamy bagaże w recepcji i udajemy się w pierwszą rowerową podróż. Startujemy z samego centrum miasta, spod miejskiego ratusza na ul. Lipowej. Jadąc ścieżkami rowerowymi wyjeżdżamy z miasta, aby wjechać na szlak Green Velo, który pokieruje nas wprost do Narwiańskiego Parku Narodowego. Możemy zboczyć z trasy o ok. 4 km aby odwiedzić miasteczko Choroszcz, w którym znajdziemy park oraz dom letni rodziny Branickich, gdzie obecnie znajduje się muzeum wnętrz pałacowych. Wracając na szlak mijajamy takie miejscowości jak Rogowo, Kruszewo i Śliwno dotrzemy do rozlewiska rzeki Narew. Tutaj czeka nas nie lada atrakcja – za pomocą siły własnych rąk musimy przeprawić się przez rzekę na ruchomych kładkach. Po drugiej stronie rzeki jadąc dalej lokalnymi drogami dotrzemy do urokliwego miasteczka Tykocin, w którym będziemy mieć dzisiaj nocleg w jednym z pensjonatów. Po naszym przyjeździe na miejscu będzie czekać już przewodnik, który oprowadzi nas po mieście i opowie o jego ciekawej historii.
Zawarte w cenie: zwiedzanie Tykocina z przewodnikiem
Dzień 3. Tykocin – Kiermusy – Biebrzański Park Narodowy: Carska droga – Twierdza Osowiec – Goniądz
Dystans: ok. 60 km
Przewyższenia: 25 m – 46 m
Naszą dzisiejszą wycieczkę rozpoczniemy od odwiedzenia miejscowości pod Tykocinem, Kiermus, które znajdują się w otulinie Narwiańskiego i Biebrzańskiego Parku Narodowego. Warto zatrzymać się tutaj na moment aby zobaczyć pierwszą w Polsce prywatną ostoję żubra. Udając się dalej wjeżdżamy na dawną Carską Drogę. Na trasie znajdują się liczne punkty i kładki widokowe, warto zatrzymać się na chwilę aby podziwiać dolinę Biebrzy. Podczas jazdy musimy być bardzo skupieni, bo z krzaków w każdej chwili może wyskoczyć nam łoś – o czym informują liczne znaki na trasie. Mniej więcej w połowie drogi spotykamy się z przewodnikiem, z którym dojedziemy aż do Goniądza, naszego miejsca noclegu. Pokaże on Państwu biebrzańskie torfowiska, lasy torfowe i rosnące tam rosiczki. Lekko zbaczając z obranej ścieżki dotrzemy z przewodnikiem do miejscowości Osowiec-Twierdza, gdzie możemy zobaczyć bunkry z II wojny światowej. Jadąc dalej zobaczymy torfowisko niskie oraz charakterystyczną, rosnącą tam roślinność. Kierując się do Goniądza, znajdującego się tuż nad samą Biebrzą, mijać będziemy rozlewiska Biebrzańskiego Parku Narodowego.
Dzień 4. Goniądz – Czarna Białostocka – Budzisk –Supraśl
Dystans: ok. 65 km
Przewyższenia: 212 m – 214 m
Dzisiaj dotrzemy do kolejnej podlaskiej krainy, tak innej niż poprzednie. Jadąc do naszego celu, urokliwego miasteczka Supraśl, będziemy podróżować przez Puszczę Knyszyńską, w której można spotkać wiele dzikich zwierząt, w tym żubry. Supraśl, ma status miejscowości uzdrowiskowej, dzięki olejkom eterycznym pochodzącym z drzew iglastych Puszczy Knyszyńskiej. Jest również celem wielu turystów ze względu na swoje malownicze położenie oraz warte zobaczenia interaktywne muzeum ikon.
Dzień 5. Supraśl – Kopna Góra – Krynki – Kruszyniany
Dystans: ok. 61 km
Przewyższenia: 309 m – 330 m
Przed wyjazdem z Supraśla polecamy odwiedzenie interaktywnego muzeum ikon w miejscowym monastyrze. Za miastem wjeżdżamy na szlak Green Velo, który prowadzi nas przez Puszczę Knyszyńską. Wyjedziemy w miejscowości Kopna Góra, gdzie możemy zrobić kolejny przystanek na odwiedzenie Arboretum – swoistego ogródu botanicznego połączony z leśnym parkiem. W kolejnej miejscowości Poczopku, znajduje się Silvarium, czyli tzw. leśny park. Możemy dalej jechać ścieżką Green Velo aby dotrzeć od razu do miejscowości Kruszyniany lub skrócić naszą dzisiejszą trasę o 1.5 km i odwiedzić miejscowość Krynki z największym w Polsce rondem, ruinami wielkiej synagogi oraz zachowanym budynkiem Synagogi Kaukaskiej. Udajemy się w dalszą drogę do Kruszynian, gdzie czeka nas zwiedzanie meczetu. Miejscowość cieszy się dużym zainteresowaniem turystów, ze względu na prężnie działającą lokalną mniejszość tatarską. Można tutaj spróbować tradycyjnych tatarskich potraw. Nocujemy w Kruszynianach bądź pobliskiej miejscowości.
Zawarte w cenie: zwiedzanie meczetu oraz tatarskiego cmentarza w Kruszynianach
Fakultatywnie: zwiedzanie Muzeum Ikon w Supraślu
Dzień 6. Kruszyniany – Bondary – Zalew Siemianówka – Narewka – Białowieża
Dystans: ok. 61 km
Przewyższenia: 107 m – 116 m
Po śniadanie dalej jadąc szlakiem Green Velo dotrzemy do miejscowości Michałowo, a później miniemy Siemianówkę – zalew zbudowany w dolinie górnej Narwi. Polecamy zrobić tutaj przystanek, przejść się wzdłuż wielkiej tamy, a jeśli będzie dopisywać pogoda wykąpać się na jednej z kilku plaż zalewu. Jadąc dalej dotrzemy do miejscowości Narewka, graniczącej z Puszczą Białowieską. Tuż za nią wjedziemy na szlak prowadzący nasz przez Puszczę do Białowieży. Kolejne dwa noclegi będziemy mieć w Hotelu Białowieskim Conference, Wellness & Spa. Po przyjeździe można odpocząć w hotelowym basenie i strefie łaźnie. Polecamy również spróbowanie piwa z hotelowego browaru rzemieślniczego „Przełom” i skorzystanie z usług hotelowego SPA.
Dzień 7. Białowieża i okolice
W dzisiejszym dniu pozostawiamy Państwu wybór. Niezależnie od wybranej poniższej opcji na koniec dnia zapraszamy Państwa na pożegnalne ognisko i kolację z lokalnymi specjałami pod hotelową wiatą. Poniżej 3 opcje wycieczek rowerowych do wyboru:
Opcja 1. Białowieża – Topiło – Białowieża
Dystans: ok. 49 km
Przewyższenia: 149 m – 149 m
Topiło to malutka osada zamknięta w dziewiczych rejonach Puszczy Białowieskiej nad rzeką Perebel, zaledwie trzy kilometry od granicy z Białorusią. Nazwa wywodzi się najprawdopodbniej od pobliskich moczarów, w których topiło się bydło. W miejscowości znajduje się Skansen Kolejki Wąskotorowej. Na miejscu obowiązkową pozycją jest odwiedzenie zalewu Topiło o powierzchni 20 ha. Dziś jest to bogaty w dziką i rzadką faunę i florę obiekt, wokół którego wyznaczone są dwie ścieżki edukacyjne – Puszczańskie Drzewa i Szlakiem Orlika (jest też punkt widokowy). Do miejscowości dostaniemy się leśnymi szlakami. W drodze do miejscowości lub podczas powrotu możemy odwiedzić Park Pałacowy w Białowieży ze znajdującym się tam interaktywnym Muzeum Przyrodniczo-Leśnym oraz Rezerwat Pokazowy Żubrów, znajdujący się kilka kilometrów za miejscowością.
Opcja 2. fakultatywna: Zwiedzanie Białowieży z przewodnikiem, wizyta w ścisłym rezerwacie
Dla chętnych, chcących zwiedzić Białowieżę i jej okolice dokładnie, proponujemy fakultatywną wycieczkę z lokalnym przewodnikiem, który pokaże Państwu jej najciekawsze miejsca oraz opowie o historii miejscowości. Cała wycieczka potrwa ok. 7 godzin, po śniadaniu o określonej godzinie przy recepcji hotelowej czekać będzie przewodnik, z którym udamy się przez Polanę Białowieską do Parku Pałacowego. Dowiemy się o historii tego miejsca oraz zwiedzimy interaktywne Muzeum Przyrodnicze Białowieskiego Parku Narodowego, w którym zobaczyć można żyjące w puszczy zwierzęta. Po teorii w muzeum będziemy mogli zobaczyć dziką przyrodę Puszczy Białowieskiej na żywo, przejedziemy przez bramę Obszaru Ochrony Ścisłej, gdzie zostawimy rowery i pieszo w grupie zwiedzać będziemy Ścisły Rezerwat Białowieskiego Parku Narodowego. Wejście tam możliwe jest wyłącznie z licencjonowanym przewodnikiem. Kolejnym etapem dzisiejszej wycieczki jest odwiedzenie Pokazowego rezerwatu Żubrów, gdzie zobaczyć można wspomniane żubry, ale również żubronie, jelenie, sarny, koniki polskie, a przy odrobinie szczęścia również wilki. W drodze powrotnej do hotelu zajedziemy również do ciekawego i magicznego miejsca znajdującego się w sercu Puszczy – Miejsca Mocy. Teorii odnośnie tego miejsca jest wiele, usłyszą o nich Państwo od towarzyszącego przewodnika. Pewnym jest, że znajduje się tam krąg ułożony z głazów oraz drzewa rosnące w nienaturalny sposób. Po powrocie do hotelu czeka na nas pożegnalne ognisko i obiadokolacja.
Koszt wycieczki z przewodnikiem dla 2óch osób dorosłych: 350 zł/osoba. Koszt wycieczki dla 4ech osób: 175 zł/osoba
Dzień 8. Białowieża – Hajnówka – pociąg do Białegostoku
Dystans: ok. 25 km
Przewyższenia: 60 m – 64 m
Nadszedł ostatni dzień wycieczki po perełkach Podlasia. Pokonujemy rowerem odcinek z Białowieży na stację PKP w Hajnówce, gdzie po ok. 1,5 h jazdy pociągiem dotrzemy do Białegostoku. Na dworcu w Hajnówce spotykamy się z przedstawicielem Nature Travel aby oddać wypożyczone rowery i odebrać swoje bagaże.
Z Hajnówki istnieje również bezpośrednie połączenie pociągiem do Warszawy.
Mają Państwo możliwość przedłużenia pobytu w Hotelu Białowieskim i powrót do Białegostoku pociągiem w późniejszym terminie lub bezpośredni powrót do domu z Białowieży we własnym zakresie. Przy wydłużeniu pobytu w Białowieży koszt wynajmu roweru nie wzrasta.
lub opcjonalnie wydłużenie Białowieża – Narewka –Trześcianka
Dystans: ok. 46 km
Przewyższenia: 112 m – 130 m
Kolejną możliwością jest wydłużenie wycieczki rowerowej o 2 dni i dojazd do Białegostoku rowerem.
Miłośników jazdy na dwóch kółkach wydłużających wycieczkę na rowerze, czeka dość łatwa trasa do miejscowości otwartych okiennic – Trześcianki. W zależności od dostępnej bazy noclegowej, spać dzisiaj będziemy w agroturystyce w Trześciance bądź jej okolicach.
Dzień 9. (przy opcjonalnym wydłużeniu). Trześcianka – Puchły – Soce – Zabłudów -Białystok
Dystans: ok. 40 km
Przewyższenia: 208 m – 219 m
Dzisiejszy ostatni dzień wycieczki rowerowej prowadzić nas będzie przez miejscowości Puchły i Soce. Jest to popularny szlak turystyczny, gdzie zobaczyć można malownicze drewniane domki oraz przepiękne drewniane cerkwie. Jadąc dalej dotrzemy do miejscowości Zabłudów, a następnie do Białegostoku, gdzie mogą Państwo wieczorem pospacerować po tętniącym życiem w sezonie rynku pełnym restauracyjnych ogródków.
Dzień 10. Białystok wyjazd
Wyjazd z Białegostoku we własnym zakresie. Przed wyjazdem przekazanie wynajętych rowerów przedstawicielowi Nature Travel.
Świadczenia zawarte w cenie:
- 7 noclegów ze śniadaniami w hotelach lub pensjonatach o dobrym standardzie, pokoje z własną łazienką
- Obiadokolacje w Hotelu Białowieskim w dniu 6. i 7. Wycieczki
- Opłaty miejscowe
- Transfer bagaży między miejscami noclegowymi
- Zwiedzanie z przewodnikiem: Białystok, Tykocin
- Zwiedzanie meczetu w Kruszynianach
- Wsparcie techniczne podczas trwania wycieczki
- Pakiet turysty: szczegółowo opisany przebieg trasy z informacjami niezbędnymi do samodzielnego jej pokonania rowerem.
- GPS-track
- składka na Turystyczny Fundusz Gwarancyjny
- Minimalna liczba osób niezbędna do zorganizowana wycieczki: 2 osoby
Świadczenia nie zawarte w cenie:
- Dojazd do miejsca startu wycieczki
- Wynajem rowerów
- Obiadokolacje (z wyłączeniem 6. i 7. dnia wycieczki)
- Dodatkowe noclegi
- Prywatne wydatki podczas podróży
Szlakiem Green Velo po Podlasiu. Podlasie w pigułce – cena za osobę:
2750 zł/osoba w pokoju dwuosobowym
Cena za nocleg w pokoju jednoosobowym: 3200 zł/osoba
Dopłata za wydłużenie wycieczki w pokoju dwuosobowym: 500 zł/osoba
Dopłata za wydłużenie wycieczki w pokoju jednoosobowym: 650 zł/osoba
Dodatkowe rabaty:
- Dziecko 0-5 lat ( (jeśli nie potrzebuje osobnego łóżka) gratis
- dzieci 5-10 lat – 50% ceny, nocleg na dostawce (przy 2 płacących pełną sumę dorosłych)
- dzieci 10-16 lat śpiące na dostawce 80% ceny (przy 2 płacących pełną sumę dorosłych)
- dziecko 17 lat i więcej oraz osoba dorosła śpiąca na dostawce w pokoju 3- lub 4- osobowym – 10% rabatu od ceny wyjściowej
- przy grupowej rezerwacji na 4 osoby dorosłe lub więcej 5% rabatu od ceny wyjściowej/osoba (nocleg w pokoju dwuosobowym)
Dodatkowe fakultatywne opłaty:
- Fakultatywna wycieczka w po Białowieży w dn. 7: zwiedzanie Białowieży z przodownikiem, bilet wstępu do rezerwatu pokazowego żubrów w Białowieży, bilet wstępu do Muzeum Przyrodniczo-Leśnego w Białowieży, wstęp do ścisłego rezerwatu Puszczy Białowieskiej cena wycieczki dla 2óch osób: 400 zł/osoba. Cena wycieczki dla 4ech osób: 200 zł/osoba
- Dodatkowy nocleg w Białymstoku w pokoju dwuosobowym ze śniadaniem: 220 zł/osoba
- Dodatkowy nocleg w Białowieży w Hotelu Białowieskim*** ze śniadaniem: 200 zł/osoba
Termin wycieczki rowerowej:
Start w każdą sobotę od 04.05.2024 do 15.09.2024*
*Minimalna liczba osób niezbędna do zorganizowana wycieczki: 2 osoby
ORGANIZACJA DODATKOWYCH TERMINÓW ORAZ/LUB MODYFIKACJA TRASY MOŻLIWA PRZY REZERWACJI OD 4 OSÓB
Ze względu na przebieg niektórych tras w strefie nadgranicznej podczas wycieczki należy posiadać ze sobą dowód tożsamości.
Formularz rezerwacji wycieczki rowerowej: skopiuj poniższe dane i prześlij na adres: info@naturetravel.pl
Hotel Białowieski
Nasz ***Hotel "Białowieski" Conference, Wellness & SPA oferuje Państwu różnorodne możliwości spędzenia wolnego czasu w Puszczy Białowieskiej. Od aktywnej turystyki rowerowej czy pieszej po relaks w naszym kompleksie basenowym.